این روزها استفاده از تکنیک‌ها و المان‌های مختلف برای دکوراسیون فضای باز رایج شده است. تلاش برای افزایش کاربرد حضور در طبیعت و فضای باز با هدف بهبود کیفیت زندگی و سلامتی انجام می‌شود. سقف متحرک یکی از اختراعات کاربردی در صنعت ساختمان و محوطه سازی محسوب می‌شود. با کمک سقف متحرک می‌توانید به راحتی همه چیز را در بالاترین سطح استاندارد همراه خودتان داشته باشید. برای آگاهی از چگونگی کاربرد این سقف‌ها و نکات مهم در خصوص آن، همراه ما باشید تا جزییات مهمی را بررسی کنیم.
سقف متحرک چیست؟
سقف متحرک (Retractable Roof) یک نوع سقف است که قابلیت حرکت دارد و می‌توانید به راحتی آن را باز و بسته کنید. این نوع سقف معمولاً در ساختمان‌ها یا المان‌های فضای باز استفاده می‌شود تا به راحتی در زمان‌های مشخص تنظیم شود. دلیل اصلی ساخت پوشش سقف متحرک این است که امکان تغییر در میزان تابش نور را داشته باشید. مثلا در زمان‌هایی که آب و هوا مناسب نیست، سقف را بسته و فضا را محافظت کنید، و در زمان‌هایی که آب و هوا مطلوب است، سقف را باز کرده و اجازه عبور تا نور خورشید و هوای طبیعی به داخل فضا را بدهید. این نوع سقف معمولاً از مکانیزم‌ها و سیستم‌های مختلفی برای باز و بسته شدن استفاده می‌کنند، از جمله موتورها، ریل‌ها، چرخ‌ها یا مکانیزم‌های تاشو.
پیشنهاد مطالعه: بهترین مدل سقف آشپزخانه برای خانه شما کدام است؟
موارد استفاده از سقف متحرک
شاید برای شما نیز جالب باشد که بدانید سقف متحرک دقیقا در چه فضاهایی کاربرد دارد. به عنوان مثال می‌توان گفت که، در استادیوم‌ها، سالن‌های ورزشی، پارک‌ها، رستوران‌ها و هتل‌ها و فضای باز ویلاها از سقف متحرک استفاده می‌کنند تا تجربه کاربری بهتری ارائه دهند. معمولا ایده پردازی در خصوص چگونگی استفاده از این المان پرکاربرد، بخشی از هنر طراحی است.
کاربرد سقف متحرک چیست؟
سقف متحرک به دلیل ویژگی‌هایش کاربردهای متنوعی دارد. این نوع سقف در انواع ساختمان‌ها و فضاها مورد استفاده قرار می‌گیرد. شما به راحتی می‌توانید برای داشتن یک فضای کاربردی جذاب از سقف متحرک کمک بگیرید. جهت ایده پردازی بهتر و دانستن کاربردهای متفاوت است نوع سقف، در ادامه به شرح ماجرا می‌پردازیم.
- استادیوم و سالن‌های ورزشی: استفاده از سقف متحرک در استادیوم‌ها و سالن‌های ورزشی بسیار رایج است. بنا کردن این مدل سقف به شما اجازه می‌دهد تا در هنگام آب و هوای نامساعد مانند باران، برف یا گرمای زیاد، سقف را ببندند و تماشاگران و بازیکنان را در امان نگه دارند. در هنگام آب و هوای خوب نیز می‌توان سقف را باز کرده و از نور خورشید و هوای طبیعی با تهویه طبیعی بهره برد.
- رستوران و کافه: برخی رستوران‌ها و کافه‌هایی که دارای فضای باز هستند، کاندید خوبی برای استفاده از سقف متحرک محسوب می‌شود. در این نواحی از سقف متحرک برای ایجاد فضاهای باز در فصول گرم سال استفاده می‌شود. در فصول سرد سال نیز امکان بستن سقف فراهم است تا مشتریان در امان باشند و بدون مشکل از فضای جذاب کافه و رستوران لذت ببرند.
- منازل مسکونی: این روزها برای ایجاد فضایی نزدیک به طبیعت، از ایده روف گاردن یا محوطه سازی حیاط استفاده می‌شود. در برخی منازل لوکس، چنین فضاهایی وجود دارد. با نصب سقف متحرک می‌توانید به راحتی فضایی مناسب برای لذت بردن از طبیعت بدون مشکل گرما، تابش مستقیم آفتاب یا قطرات باران و برف ایجاد کنید.
- هتل‌ها و اقامتگاه‌ها: در هتل‌ها و اقامتگاه‌ها می‌توان سقف متحرک را نصب کرد تا مهمانان به فضای محوطه و بازی دسترسی داشته باشند و در هنگام نیاز به حفظ حریم خصوصی یا حفظ خودشان از باران و آفتاب سقف را ببندند.
- پارک‌ها و فضاهای عمومی: در برخی پارک‌ها و فضاهای عمومی نیز سقف متحرک استفاده می‌شود تا بازدیدکنندگان را در هنگام باران یا آب و هوای نامساعد محافظت کند و در زمان‌های آفتابی فضای باز را ارائه دهد.
- پاویون‌ها و نمایشگاه‌ها: نمایشگاه‌ها معمولا در محوطه‌های نمایشگاهی چند منظوره بنا می‌شوند. در نمایشگاه‌ها و پاویون‌های نمایشی، سقف متحرک می‌تواند جهت امکان ایجاد فضای چند منظوره مفید باشد. همچنین با کمک سقف متحرک می‌توان از نمایشگاه‌ها و محصولات در برابر عوامل آب و هوایی محافظت نمود.
- ایستگاه‌های اتوبوس و قطار: در برخی ایستگاه‌های حمل و نقل عمومی نیز از سقف متحرک استفاده می‌شود تا مسافران در هنگام باران و آب و هوای نامساعد دچار مشکل نشوند.
یادتان باشد که سقف متحرک نه تنها در ایجاد فضای باز و بسته تنظیم‌پذیر موثر است، بلکه همچنین می‌تواند از نظر انرژی نیز مفید باشد؛ چرا که اجازه می‌دهد تا از نور طبیعی برای روشنایی داخلی استفاده کنید و در عین حال تهویه هوا و انتقال حرارت را تجربه نمایید.
انواع سقف متحرک چیست؟
شاید جالب باشد که بدانید انواع سقف متحرک متناسب با نیازها و کاربردهای مختلف طراحی و اجرا می‌شوند. این انواع ممکن است بر اساس مکانیزم حرکت، متریال سازنده و کاربردهای مختلف تقسیم بندی شوند. آگاهی از انواع سقف متحرک به شما کمک می‌کند تا در مواقع لزوم، بدانید کدام گزینه مناسب شما است. در ادامه به بررسی این امر می پردازیم.
پیشنهاد مطالعه: با ساندویچ پانل سقفی؛ زلزله بی زلزله
1- سقف متحرک برقی
این نوع سقف متحرک با استفاده از موتورها و سیستم‌های برقی حرکت می‌کند. با استفاده از دکمه یا ریموت کنترل، می‌توانید به راحتی و بدون هر گونه اقدام مکانیکی، سقف را می‌توان به صورت خودکار باز یا بسته نمایید. سقف‌های متحرک برقی عموماً در ساختمان‌ها، استادیوم‌ها و فضاهای عمومی استفاده می‌شوند. طراحی و پیاده سازی این مدل سقف متحرک بسیار بیشتر از نمونه‌های ساده آن است.
2- سقف متحرک بازویی
یکی دیگر از انواع سقف متحرک، نمونه‌های بازویی آن است. این نوع سقف متحرک با استفاده از سیستمی مکانیلی از بازوها و ریل‌ها استفاده می‌کند تا قابلیت متحرکت بودن پیدا کند. هنگام باز شدن، سقف از طریق بازوها به عقب کشیده می‌شود و هنگام بسته شدن به جلو می‌آید. این نوع سقف معمولاً در استادیوم‌ها و سالن‌های ورزشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
3- سقف متحرک شیشه‌ای
سقف متحرک شیشه‌ای معمولاً از پلی‌کربنات یا شیشه مقاوم ساخته می‌شود. این مدل سقف متحرک به نور خورشید اجازه نفوذ می‌دهد و امکان مشاهده جذابت‌های بصری خارج از این فضا را فراهم می‌کند. استفاده از این سبک سقف متحرک برای فضاهایی مثل اقامتگاه‌ها، هتل‌ها، پاوین‌ها و فضاهای تفریحی مثل کافه و رستوران رایج است.
4- سقف متحرک تاشو
سقف متحرک تاشو معمولاً از چهار پنل تاشو ساخته می‌شود که می‌توانند به هم متصل شده و به طرف‌های مختلف باز یا بسته شوند. این نوع سقف معمولاً در پارک‌ها، فضاهای عمومی و پاویون‌ها استفاده می‌شود. اجرای این سبک سقف متحرک کم هزینه‌تر از انواع دیگر است.
5- سقف متحرک کشویی
این نوع سقف متحرک معمولاً برای فضاهای محدود مثل پاسیو و نورگیرهای خاص قابلیت اجرایی دارد. شما به راحتی می‌توانید با دارا بودن چند پانل کشویی در کنار یکدیگر، از طریق ریل مخصوص سقف را باز یا بسته کنید.
6- سقف متحرک تلسکوپی
سقف متحرک تلسکوپی از طریق سیستم تلسکوپی حرکت می‌کند و قابلیت باز و بسته شدن بیشتری نسبت به سقف‌های دیگر دارد. این نوع سقف معمولاً در سازه‌های خاص و پروژه‌های گران قیمت استفاده می‌شود. چرا که هزینه اجرای بسیار زیادی نسبت به سایر انواع سقف متحرک دارا است.
پیشنهاد مطالعه: نکات طراحی سقف کاذب؛ این اصول را فراموش نکن
مزایای استفاده از سقف متحرک چیست؟
سقف متحرک دارای مزایای بسیار زیادی است. همین عوامل موجب شده است تا سقف متحرک به یک گزینه محبوب برای انواع ساختمان‌ها و فضاها تبدیل شود. آگاهی از این مزایا به شما کمک می‌کند تا هوشمندانه تصمیم بگیرید.
- تنظیم دما و تهویه هوا: باز و بسته کردن سقف متحرک اجازه می‌دهد تا هوای طبیعی و نور خورشید به فضا نفوذ کند. همین موضوع می‌تواند در کاهش نیاز به سیستم‌های تهویه مصنوعی و روشنایی مصنوعی کمک کند و در نتیجه انرژی صرفه‌جویی کند.
- افزایش تجربه کاربری: سقف متحرک می‌تواند تجربه کاربری در استادیوم‌ها، رستوران‌ها، هتل‌ها و دیگر فضاهای عمومی را بهبود بخشد. با امکان ایجاد فضاهای باز و بسته، فضاها را برای مخاطبان بهتر و جذاب‌تر می‌شود.
- حفاظت در برابر آب و هوا نامطلوب: سقف متحرک در هنگام باران، برف، وزش باد یا آب و هوای نامساعد دیگر، امکان حفظ فضای داخلی را فراهم می‌کند و می‌تواند افراد را در مقال تغییرات آب و هوایی، محافظت کند.
- چند منظوره بودن فضا: با تنظیم سقف متحرک، می‌توان فضاها را برای مقاصد مختلف تغییر داد؛ چنین فضاهایی برای برگزاری رویدادها، نمایشگاه‌ها، مراسم عروسی و غیره استفاده می‌شوند.
- ایجاد ارتباط با محیط طبیعی: استفاده از سقف متحرک اجازه می‌دهد تا افراد در فضاهای داخلی ارتباط خود را با محیط طبیعی تقویت کنند. این اقدام در فضاهای به خصوصی در مناطق دارای طبیعت زیبایی واقع شده‌اند، رایج است.
- افزایش ارزش ملک: اضافه کردن یک سقف متحرک به یک ساختمان می‌تواند ارزش ملک را افزایش داده و ظرافت ظاهری آن را بهبود بخشد. این ویژگی به عنوان یکی از امکانات رفاهی مطلوب شناخته می‌شود.
- مدیریت نورپردازی: باز و بسته کردن سقف متحرک می‌تواند میزان نور مصنوعی محیط را کاهش داده و نور طبیعی را به فضا داخلی هدایت کند. این موضوع برای محیط زندگی و کار بسیار مطلوب است.
بهتر است بدانید که به صورت کلی، سقف متحرک باعث بهبود کیفیت زندگی و کاربری در ساختمان‌ها و فضاهای مختلف می‌شود.
معایب استفاده از سقف متحرک چیست؟
به همان میزان که یک المان می‌تواند برای فضا مفید باشد، گاهی معایبی در آن وجود دارد که باید آگاه باشید. اطلاع از این جزییات کمک می‌کند تا در زمان انتخاب، هوشمندانه عمل کنید و بهترین گزینه را انتخاب نمایید.
- هزینه‌های نصب و نگهداری: نصب سقف متحرک هزینه‌های اضافی بابت پیاده سازی و نگهداری سقف اضافه می‌شود. همچنین، نگهداری و تعمیرات آن نیاز به هزینه‌های مداوم دارد و در صورتی که قطعات یا مکانیزم‌های آن خراب شوند، ممکن است هزینه‌های تعمیر اضافه شود.
- پایداری و ایمنی: برخی از سقف‌های متحرک، ممکن است در مقابل شرایط نامساعد آب و هوا، به ویژه باد شدید، ضعیف عمل کنند. همچنین، اگر سیستم مکانیکی یا الکتریکی آن به درستی کار نکند، ممکن است باعث وقوع حوادث ایمنی شود.
- نیاز به فضای اضافی: نصب سقف متحرک در بعضی انواع، نیاز به فضای اضافی دارد که ممکن است در برخی موارد محدودیت‌های فیزیکی و معماری را به همراه داشته باشد.
- صدا و اختلالات: معمولاً سیستم‌های مکانیکی و الکتریکی سقف متحرک، با استفاده مداوم و گذشت زمان دچار سر و صدا می‌شوند. همین موضوع موجب بروز مزاحمت و آلودگی صوتی برای همسایگان می‌شود.
- عدم ایزولاسیون حرارتی و صوتی: برخی از سقف‌های متحرک ممکن است در مقایسه با سقف‌های ثابت، دارای ایزولاسیون حرارتی و صوتی ضعیف‌تری باشند و باعث انتقال حرارت و صدا از بیرون به داخل یا بالعکس شوند.
- وابستگی به امکانات برقی: سقف متحرک برقی، معمولاً به منابع برقی وابسته است و در صورت قطعی برق ممکن است عملکرد آن مختل شود. اما نمونه های بازویی آن متفاوت عمل می‌کنند و نیازی به نیروی محرکه برق ندارند.
- عدم مقاومت در برابر آلودگی: برخی از سقف‌های متحرک ممکن است در برابر آلودگی‌ها مانند گرد و غبارو آلاینده‌ها، دچار مشکل شوند و مقاومت مطلوبی نداشته باشند. در این شرایط به صورت مکرر نیازمند حضور افراد متخصص برای تمیزکاری هستند.
مقاوم‌ترین متریال برای سقف متحرک را بشناسید
انتخاب مقاوم‌ترین متریال برای سقف متحرک به ویژه در برابر عوامل آب و هوایی و خرابی‌های طبیعی، بستگی به نوع سقف متحرک و محیط کاربری آن دارد. آگاهی از برخی جزییات و نکات، به شما کمک می‌کند تا مقاوم‌ترین متریال را شناسایی کنید و برای استفاده در سقف متحرک از آن‌ها استفاده نمایید. در ادامه به برخی موارد این‌چنینی اشاره کرده‌ایم.
- فولاد ضد زنگ: فولاد ضد زنگ (Stainless Steel) از جمله متریال‌های محبوب برای ساخت سقف متحرک است. این نوع فولاد دارای مقاومت بالایی در برابر خوردگی و زنگ زدگی است. به همین دلیل می‌توانید در شرایط آب و هوایی نامساعد نیز از آن استفاده کنید. به کار بردن این متریال در شهرهای شمالی با رطوبت بالا بسیار گزینه مناسبی است.
- پلی‌کربنات: پلی‌کربنات یک متریال پلاستیکی است که دارای شفافیت و مقاومت بالایی در برابر ضربه و شکستن است. این ماده برای ساخت سقف‌های متحرک شفاف استفاده می‌شود که به اجازه نفوذ نور خورشید به داخل فضاها می‌دهد و مقاومت نسبتا بالایی دارد.
- آلومینیوم: آلومینیوم یک متریال سبک و مقاوم است که در بسیاری از سازه‌ها و سقف‌های متحرک استفاده می‌شود. آلومینیوم دارای خاصیت مقاومت در برابر خوردگی است و می‌تواند در محیط‌های خارجی و باز نیز به خوبی عمل کند.
- چوب مقاوم: در برخی سازه‌ها و طراحی‌های خاص، از چوب مقاوم و با کیفیت برای ساخت سقف متحرک استفاده می‌شود. این نوع چوب معمولاً با پوشش‌های مقاوم به آب و هوا محافظت می‌شود. نتیجه نهایی طراحی سقف متحرک با چوب بسیار دکوراتیو و جذاب است.
کلام آخر
مزایای متعددی در استفاده از سقف متحرک وجود دارد که موجب محبوبیت بیش از پیش آن شده است. همانطور که اشاره شد، انتخاب متریال مناسب برای ساخت سقف متحرک بستگی به نیازها، محیط و شرایط خاص هر پروژه دارد. در انتخاب متریال مناسب، لازم است عوامل مختلفی از جمله هزینه، زمان استفاده، مقاومت در برابر عوامل آب و هوایی، و توانایی تنظیم و عملکرد مکانیکی مورد بررسی قرار گیرند. با آگاهی از جزییات مطرح شده در این مقاله می‌توانید به بهترین شکل ممکن برای داشتن یک سقف مناسب برنامه ریزی کنید.
