راه‌اندازی خط تراموا برای اولین بار در زمان ناصرالدین شاه کلید خورد. آن هم بعد از مدتی به دلیل بروز مشکلاتی با روس‌ها با ناصرالدین‌شاه، بی نتیجه باقی‌ماند. کش‌وقوس‌ها برای راه‌اندازی راه‌آهن ادامه داشت و پای بسیاری از مهندسان خارجی نظیر بلژیکی‌ها، انگلیسی‌ها و آلمانی‌ها را به ایران باز کرد. اما در نهایت در سال ۱۳۱۴ راه‌آهن ایران به بهره‌برداری رسید. وظیفهٔ راه‌آهن این بود که مسافران را بدون دردسر و به دور از خطرات جاده‌ای به مقصدشان می‌رساند. اما زمانی‌که جمعیت تهران زیاد شده و تهران گسترش یافت، معضل ترافیک به وجود آمد. درست در این زمان دولتمردان به فکر راه‌اندازی راه‌آهن در داخل تهران برای سفرهای داخلی افتادند. سال ۱۳۵۰ بود که جرقهٔ تاسیس متروی تهران زده شد. در سال ۱۳۵۶ عملیات اجرایی احداث خط ۱ متروی تهران به وسیله فرانسوی‌ها آغاز شد. ولی با شروع جنگ تحمیلی، شرکت‌های خارجی که برای احداث مترو در ایران حضور داشتند، برای امنیت خود از ایران رفتند. ساخت مترو دوباره از سال۱۳۶۴ شروع شد و در نهایت در سال ۱۳۷۷ خط ۵ مترو که مسافران را از صادقیه به کرج می‌رساند، به بهره‌برداری رسید. از آن سال تا به امروز، حدود ۷ خط مترو در تهران به بهره‌برداری رسیده است. خطوط مترو در تهران، مسافران تهرانی را به سایر نقاط تهران می‌رساند. در حال حاضر مترو در تهران به یک وسیلهٔ نقلیه عمومی مهم تبدیل شده است. تا جایی که امروزه نزدیک بودن به خطوط مترو یکی از دلایل اصلی برای اجاره آپارتمان و خرید خانه در تهران به شمار می‌رود. در ادامه قصد داریم شما را با خطوط متروی تهران آشنا کنیم.
خط ۱: تجریش - کهریزک
نخستین خط متروی تهران، مسافران را از شمالی‌ترین نقطهٔ تهران به جنوبی‌ترین نقطهٔ پایتخت می‌رساند. این خط از تجریش آغاز می‌شود و در کهریزک به انتها می‌رسد. ایستگاه تجریش در خیابان شریعتی، ضلع جنوب غربی میدان قدس قرار دارد. نشانی ایستگاه پایانی یعنی کهریزک هم جاده قدیمی قم بعد از در قدیم بهشت زهرا (س) جنب پارک لاله است. خط ۱ در ۵ ایستگاه به دیگر خطوط مترو متصل می‌شود. این خط (۱) در ایستگاه بهشتی به خط ۳، ایستگاه هفت تیر به خط ۶، ایستگاه دروازه دولت به خط ۴، ایستگاه امام خمینی به خط ۲۲ و ایستگاه میدان محمدیه به خط ۷ وصل می‌شود. مسافران اگر بخواهند از خط ۱ به خط ۵ بروند، باید در ایستگاه امام خمینی سوار قطار خط دو بشوند. در ادامه از ایستگاه صادقیه برای رسیدن به کرج، قطار خط ۵ را سوار شوند. این خط ۳۷/۵۰ کیلومتر طول دارد و سفر در آن ۷۱ دقیقه زمان می‌برد.
خط ۲: فرهنگسرا - صادقیه
این خط مترو، مسافران را از غرب تهران به شرق این شهر می‌رساند. در ابتدای این خط، مسافران می‌توانند از طریق خط ۵ خود را به کرج و گلشهر برسانند. این خط علاوه بر رساندن مسافران از غرب به شرق تهران، پل ارتباطی با استان البرز است. بیشتر کرجی‌ها که در تهران شاغل هستند، از طریق این خط خود را به تهران می‌رسانند. به همین دلیل هم این خط یکی از شلوغ‌ترین خطوط متروی تهران محسوب می‌شود. ایستگاه صادقیه در خیابان محمدعلی جناح و خیابان سازمان آب قرار دارد و مسافران را در انتها به ایستگاه فرهنگسرا در بلوار جشنواره، ابتدای خیابان درختی، روبروی فرهنگسرای اشراق می‌رساند. ساعت کاری این خط مترو مانند سایر خطوط مترو از ۵:۳۰ دقیقه صبح آغاز و در ۲۲:۳۰ دقیقه به اتمام می‌رسد. مسافت این خط ۲۴/۶۰ کیلومتر است. خط ۲ متروی تهران در میان راه در ایستگاه‌های امام حسین به خط ۶، دروازه شمیران به خط ۴، امام خمینی به خط ۱، شهید نواب صفوی به خط ۷ و صادقیه به خط ۵ متصل می‌شود.
خط 3: قائم - آزادگان
خط قائم- آزادگان، مسافران را از شمال شرق به جنوب غرب می‌رساند. این خط مترو از ایستگاه قائم در اتوبان ارتش، خیابان قائم، نبش ابوذر ۱۱ آغاز و در ایستگاه آزادگان در بزرگراه آیت‌الله سعیدی، نرسیده به بزرگراه آزادگان، اسماعیل آباد، نبش خیابان حیدری به انتها می‌رسد. طول این ایستگاه ۳۳/۷۰ کیلومتر است. در مجموع برای رسیدن از نقطه آغاز به نقطه پایان این خط به ۱ ساعت زمان نیاز دارید. این خط در ایستگاه شهید بهشتی به خط ۱، در ایستگاه میدان ولیعصر به خط ۶، در ایستگاه تئاتر شهر به خط ۴ و در ایستگاه مهدیه به خط ۷ وصل می‌شود.
خط ۴: شهید کلاهدوز – ارم سبز
یکی دیگر از خطوطی که پل ارتباطی میان شرق و غرب تهران به شمار می‌رود، خط ۴ متروی تهران است. خط ۴ متروی تهران از ایستگاه شهید کلاهدوز در بخش شمالی اتوبان دوران شروع و در ایستگاه ارم سبز در فاز دو شهرک اکباتان، جنب هایپرمی به پایان می‌رسد. ایستگاه ارم سبز و ایستگاه شهرک اکباتان، ساکنان این شهرک را به راحتی به سایر نقاط تهران می‌رساند. همچنین این خط مسیر بسیار خوبی برای رسیدن به میدان آزادی است. خط ۴ در ایستگاه شادمان به خط ۲، در ایستگاه توحید به خط ۷، در ایستگاه تئاتر شهر به خط ۳، در ایستگاه دروازه دولت به خط ۱ و در ایستگاه میدان شهدا به خط ۶ وصل می‌شود. طول خط ۴ متروی تهران۲۱/۱۰۰ کیلومتر است. برای اینکه ایستگاه کلاهدوز به ایستگاه ارم سبز برسید به ۴۲ دقیقه زمان احتیاج دارید.
خط ۵: گلشهر - صادقیه
این خط پل ارتباطی میان تهران و کرج است و روزانه مسافران زیادی را میان پایتخت و استان البرز جابجا می‌کند. این خط کمترین ایستگاه‌های داخلی را به خود اختصاص داده، اما مسافت زیادی دارد. مسافت این خط ۴۱/۵۰ کیلومتر است. برای رسیدن از نقطهٔ آغاز به پایان این خط باید حدود ۵۷ دقیقه در راه باشید. این خط فقط دو نقطهٔ اتصال به خطوط دیگر دارد. اولین نقطه در ایستگاه ارم سبز به خط ۴ و دومین نقطه در ایستگاه صادقیه به خط ۲ متصل می‌شود. خط ۵ از گلشهر در کرج، ۴۵ متری گلشهر، خیابان اختر غربی آغاز و در ایستگاه مترو صادقیه در خیابان محمدعلی جناح، خیابان سازمان آب به انتها می‌رسد.
خط ۶: حضرت عبدالعظیم – سولقان
بسیاری از ایستگاه‌های این خط هنوز راه‌اندازی نشده‌اند. به همین دلیل این خط به دو نیمهٔ شرقی و غربی تقسیم می‌شود. نیمهٔ شرقی از ایستگاه دولت‌آباد در شهرک دولت‌آباد، انتهای بلوار قدس تا ایستگاه امام حسین (ع) در میدان امام حسین (ع)، ابتدای خیابان انقلاب ادامه دارد. طول این خط ۱۰ کیلومتر است و سفر در آن ۱۸ دقیقه طول می‌کشد. نیمه غربی خط ۶ از ایستگاه شهید ستاری در تقاطع بزرگراه حکیم، خیابان پیامبر مرکزی شروع و تا ایستگاه تربیت مدرس در اتوبان چمران، جنب ورودی جلال آل احمد ادامه می‌یابد. این خط ۶/۵۰ کیلومتر طول دارد و سفر از نقطهٔ آغاز به نقطهٔ پایان آن ۱۵ دقیقه وقت شما را می‌گیرد. خط ۶ در نیمهٔ غربی و شرقی خود در ایستگاه تربیت مدرس به خط ۷، ایستگاه امام حسین به خط ۲ و در ایستگاه میدان شهدا به خط ۴ متصل می‌شود.
خط ۷: یادگار امام – ورزشگاه تختی
خط ۷ متروی تهران هم در دستهٔ خطوط تازه تاسیس متروی تهران قرار می‌گیرند. بسیاری از ایستگاه‌های این خط هنوز راه‌اندازی نشده‌اند. این خط ازایستگاه میدان صنعت در ضلع شمال غربی میدان صنعت آغاز و تا ایستگاه بسیج در بزرگراه بسیج در ابتدای بزرگراه شهید محلاتی ادامه می‌یابد. خط ۷ متروی تهران در ایستگاه تربیت مدرس به خط ۶، در ایستگاه شهید نواب صفوی به خط ۲، در ایستگاه مهدیه به خط ۳ و در ایستگاه میدان محمدیه به خط ۱ متصل می‌شود. طول این خط ۲۰/۵۰ کیلومتر است. سفر از نقطه آغاز تا نقطه پایان این خط ۳۸ دقیقه به طول می‌انجامد.
سخن آخر
جرقهٔ راه‌اندازی خطوط متروی تهران در سال ۱۳۵۰ زده شد. دولتمردان آن زمان برای راه‌اندازی متروی تهران با یک شرکت فرانسوی قرارداد بستند. اما فعالیت اجرایی برای تاسیس مترو به سال‌های جنگ کشیده شد و شرکت فرانسوی برای امنیت خود به کشورش بازگشت. متروی تهران نخستین بار در سال ۱۳۷۷ با خط ۵ که مسافران را از کرج به تهران می‌رساند، به بهره‌برداری رسید. امروزه متروی تهران ۷خط دارد که مسافران را به مقصدشان در سایر نقاط تهران می‌رساند. ساعت کار متروی تهران از ۵:۳۰ دقیقه صبح آغاز و تا ۲۲:۳۰ دقیقه به انتها می‌رسد. متروی تهران توانسته تا حدود زیادی از حجم آلودگی هوای تهران را بکاهد و مسافران را در کمترین زمان به مقصد خود برساند. خواه این مسافران در شمال، جنوب، غرب، و شرق باشند. متروی تهران پل ارتباطی با استان همسایه خود یعنی استان البرز هم به شمار می‌رود.
