تفاوت تیرآهن های وارداتی و داخلی

تیرآهن های وارداتی و داخلی ازنظر کیفیت و قیمت چه تفاوتی دارند؟

تیرآهن‌ها مهم‌ترین بخش اسکلت‌بندی ساختمان‌ها به شمار می‌روند. درنتیجه کیفیت و دوام تیرآهن‌ها به معنای استحکام ساختمان است و هم‌چنین قیمت تیراهن بخش بزرگی از هزینه ساخت‌وساز را تشکیل می‌دهد. در ایران برخلاف میلگرد که به تولید مازاد رسیده است، تولید تیرآهن نمی‌تواند پاسخگوی بخش تقاضای بازار تیرآهن در ایران باشد، به همین علت بخشی از بازار تیرآهن در ایران را محصولات وارداتی تأمین می‌کنند. در این مقاله به تفاوت تیرآهن‌های وارداتی و داخلی ازنظر کیفیت و قیمت می‌پردازیم و علت تفاوت قیمت تیرآهن‌های داخلی و قیمت جهانی آهن‌آلات را بررسی می‌کنیم.

تیرآهن های تولید داخل

تولیدکنندگان داخلی تیرآهن بسیار محدودتر از تولیدکنندگان میلگرد در ایران هستند و موارد زیر را شامل می‌شود:
•    تیرآهن ذوب آهن اصفهان شامل سایز تیرآهن 12، 14، 16، 18، 22، 20، 24، 27 و 30
•    تیرآهن فایکو شامل سایز تیرآهن 14، 16، 18، 22، 20، 24
•    تیرآهن فولاد ماهان شامل سایز تیرآهن 14، 16، 18
•    تیرآهن ناب تبریز شامل تیرآهن 14، 16، 18
•    تیرآهن احرامیان یزد شامل تیرآهن 14، 16، 18، 20، 22
•    تیرآهن اهواز شامل تیرآهن 14، 16، 18
•    تیرآهن ظفر بناب شامل تیرآهن 14، 16، 18، 20
•    تیرآهن فولاد کرمانشاه شامل تیرآهن 14، 16
•    تیرآهن آریان فولاد شامل تیرآهن 14، 16، 18، 20، 22
•    تیرآهن ماهکار اشتهارد شامل تیرآهن 14، 16، 18، 20
•    تیرآهن فولاد اشتهارد شامل تیرآهن 14 و 16
•    تیرآهن گروه ملی صنعتی فولاد ایران شامل 14، 16، 18
•    تیرآهن جهان فولاد غرب شامل تیرآهن 14 و 16

هر فعالی درحوزه فولاد می‌داند که تیرآهن ذوب آهن سرآمد تولیدکنندگان داخلی و بهترین تیرآهن تولید داخل است. چه ازنظر استاندارد و کیفیت و چه ازنظر تنوع در ابعاد به نسبت قیمت، ذوب آهن جزو بهترین‌ها است و به عنوان یک مرجع برای فعالان حوزه فولاد محسوب می‌شود. البته معمولاً محصولات کارخانه‌های تولید تیرآهن در ایران، از تیرآهن ذوب آهن ارزان‌تر هستند. سایر تیرآهن‌های تولید داخل متناسب با استانداردهای داخلی و سایزهای پرمصرف تولید می‌شوند و تیرآهن ذوب تنها محصولی است که در انواع سایزها و مطابق با جزییات جدول اشتال تولید می‌شود.

تیرآهن ذوب آهن نسبت به دیگر تیرآهن‌های داخلی، تلرانس بسیار کمتری دارد

همان‌طور که می‌توان دید تولیدکنندگان داخلی در سایزهای 8 و 10 و بالای 24 (به‌جز ذوب آهن که تا تیرآهن 30 تولید می‌کند) با محدودیت سایز در تولید تیرآهن مواجه هستند.

تیرآهن های وارداتی

اغلب تیرآهن‌های وارداتی شامل تیرآهن چین، تیرآهن ترک، تیرآهن روس و تیرآهن کره و در پاره‌ای از مواقع اسپانیا هستند. این تیرآهن‌ها معمولاً در سایزهایی وارد می‌شوند که تولیدکنندگان داخلی قادر به تولید آن نیستند. یعنی سایزهای 8 و 10 و سایزهای 30 الی 60 که در این کشورها مطابق با استاندارد اروپا ساخته می‌شوند. یعنی در صورت نیاز به سایزهای 33، 35، 36، 40، 45، 50، 55 و 60 باید سراغ تیرآهن‌های وارداتی بروید.
•    تیرآهن کره مطابق با استاندارد IPE و از فولاد St37 ساخته‌شده و کیفیت بسیار بالایی دارد.
•    تیرآهن ترک مطابق با استاندارد IPE اروپا، تنوع سایزی بیشتر و وزنی سبک‌تر از تیرآهن‌های داخلی تولید و وارد می‌شود.
•    تیرآهن روسی مطابق با استاندارد ملی این کشور یعنی GOST تولید می‌شود. تیرآهن‌های نورد گرم روسی همان تیرآهن‌های INP با بالهای ناموازی ست که ضخامت آن‌ها در لبه‌ها نازک می‌شود.

مشخصات ابعادی سایزهای وارداتی تیرآهن‌های INP روسی مطابق با استاندارد GOST به شرح زیر است:

تفاوت تیرآهن داخلی و وارداتی

تفاوت تیرآهن‌های داخلی و وارداتی شامل موارد زیر است:

1. استاندارد

اولین تفاوت میان تیرآهن‌های داخلی و وارداتی تفاوت دراستاندارد تولید آن‌ها است. به‌جز ذوب آهن که تیرآهن خود را مطابق با جدول اشتال تولید می‌کند سایر تولیدکنندگان وزن تیرآهن ، ابعاد و اندازه آن‌ها را متناسب با استانداردهای کشور تنظیم و تولید می‌کنند. حال‌آنکه تیرآهن‌های وارداتی مطابق با استاندارد اروپا و همواره با یک ویژگی و کیفیت تولید می‌شوند. مواد اولیه و امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری متفاوت در خط تولید، معمولاً علت این تفاوت در کیفیت است.

2. سایز

تیرآهن‌های داخلی از سایز 12 الی 30 را پوشش می‌دهند و برای سایز 8 و 10 و بالای 30 حتماً باید از تیرآهن‌های وارداتی استفاده کنند.

3. وزن تیرآهن

معمولاً هرچه وزن تیرآهن به جدول وزن اشتال نزدیک‌تر باشد آن تیرآهن کیفیت بهتری دارد. معمولاً تیرآهن‌های وارداتی مطابق با جدول اشتال تولید می‌شوند. در تیرآهن‌های تولید داخل تنها ذوب آهن مطابق با این استاندارد تیرآهن تولید می‌کند. واضح است که قیمت بالاتر تیرآهن ذوب آهن هم به دلیل همین وزن بیشتر آن است. البته تیرآهن ترک معمولاً دارای وزن سبک‌تری است.

4. نوع تیرآهن

اکثر تیرآهن‌های داخلی براساس نوع تیرآهن IPE و در حجم محدودتر IPB تولید می‌شوند درحالی‌که تیرآهن وارداتی علاوه بر نوع تیرآهن IPE و IPB، براساس نوع استاندارد تیرآهن‌های INP (روسی) نیز تولید می‌شوند. این تیرآهن پر فروش ترین تیرآهن بازار است و از لحاظ ظاهر، شبیه تیرآهن‌های IPE یعنی I انگلیسی هستند اما با این تفاوت که ضخامت بال کمتری نسبت به تیرآهن‌های IPE دارند. به‌طورکلی تیرآهن‌های IPB(هاش) و تیرآهن‌های INP حجم بیشتری از انواع تیرآهن های وارداتی را شامل می‌شوند.

5. قیمت تیرآهن های داخلی و وارداتی

قیمت جهانی و داخلی تیرآهن و آهن‌آلات گاهی با توجه به برخی از پارامترها به موازات هم تغییر نمی‌کنند. میزان عرضه و تقاضای داخلی و نوسانات ارزی ازجمله مواردی هستند که می‌توانند قیمت تیرآهن را برخلاف بازار جهانی تغییر دهند. به عنوان مثال در نیمه اول سال 1401 برخلاف رکود جهانی بازار آهن‌آلات و عقب‌نشینی نرخ شمش و فولاد، در داخل با توجه به عرضه‌های قطره‌چکانی و ایجاد قیمت رقابتی به دلیل عدم تناسب عرضه و تقاضا، شاهد افزایش قیمت تیرآهن بوده‌ایم.
قیمت تیرآهن‌های وارداتی تحت تأثیر ارز، تعرفه‌های وارداتی گمرک و هزینه حمل‌ونقل معمولاً گران‌تر از تیرآهن‌های تولید داخل هستند. به همین دلیل نوسان قیمتی تیرآهن‌های وارداتی بیشتر از تیرآهن‌های داخلی است.

سخن پایانی

یکی از مهم‌ترین مشکلات بازار تیرآهن عدم توازن در بخش عرضه و تقاضا است. همان‌طور که مشاهده نمودید تولیدکنندگان داخلی در سایزهای 8 و 10 و بالای 24 (به‌جز ذوب آهن که تا تیرآهن 30 تولید می‌کند) با محدودیت سایز در تولید تیرآهن مواجه هستند. به همین علت این کمبود در بازار را با واردات تیرآهن از روسیه، چین، کره و ترکیه جبران می‌کنند. معمولاً قیمت تیرآهن‌های وارداتی گران‌تر از تیرآهن ساخت داخل است.